تاریخچه شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در ایران | کمبود منابع درآمد پایدار، مشکلات را دوچندان کرده است

به گزارش شهرآرانیوز، به منظور آشنایی آحاد جامعه با شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و هم افزایی مشارکت مردم با مدیریت شهری و روستایی روزچهارده تیر در تقویم رسمی کشور به عنوان روز شهرداری و دهیاری نام گذاری شد.

تاریخچه شهرداری در ایران

درسال ۱۲۶۲ ناصرالدین شاه تصمیم گرفت، برای اصلاح امور داخلی، بلدیه را تاسیس کند، اما به دلیل اعتراض بازاریان و مردم نسبت به ساماند‌هی بازار تهران، موفق به این کار نشد و بلدیه را تعطیل کرد.

اوایل نیاز به بلدیه و شهرداری چندان حس نمی‌شد و مردم هر شهر طبق آداب و رسوم و اعتقادات شخصی و دینی و بدون مداخله دولت، خدمات شهری را انجام می‌دادند و مشکلات را حل می‌کردند، اما پس از پیروزی مشروطه مشکلات مختلفی در امور شهر در زمینه‌هایی مانند بهداشت شهری و آب رسانی به وجود آمد که موجب شد نمایندگان مجلس در صدد تدوین زمینه‌هایی برای بهداشت شهر‌ها برآیند که منجر به تدوین اولین قانون شهرداری‌ها تحت عنوان قانون بلدیه در ۱۹ خرداد ۱۲۸۶ شد.

شهرداری در ایران یک نهاد عمومی و غیردولتی است که وظیفه آن مدیریت شهر شامل حمل و نقل عمومی، پاکیزه نگهداشتن، حمل زباله‌های شهری، برقراری نظم و مدیریت ساخت و ساز است و زیر نظر شهردار اداره می‌شود و اولین بلدیه، شهرداری تهران بود که با تشکیلات جدید، درسال ۱۲۸۶ هجری شمسی پایه گذاری شد و بعد از آن به مرور در شهر‌های دیگر ایران نیز شهرداری‌ها به وجود آمدند.

تاریخچه دهیاری در ایران

همانطور که شهر، شهرداری و بلدیه دارد، روستا هم برای انجام امور روستایی نیاز به نهاد مشخصی دارد که نام این نهاد، دهیاری است. درواقع دهیاری جدید‌ترین نهادی است که درعرصه مدیریت روستایی ایران شکل گرفته است و از لحاظ جایگاه هم تراز با شهردای در شهر است و مدیریت آن بر عهده دهیار است.

دهیاری‌ها هم وظایفی همچون بررسی و شناخت کمبودها، نیاز‌ها و نارسایی‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، امور رفاهی روستا و تهیه طرح‌ها و پیشنهاد‌های اصلاحی و عملی در این زمینه‌ها و کمک در احداث تاسیسات تولید و توزیع آب، برق و مخابرات و صدور پروانه برای ساختمان‌هایی است که در محدوده قانونی روستا شناخته می‌شوند.

معضل همیشگی کمبود ناوگان حمل و نقل عمومی

این روز‌ها با وجود فعالیت‌های گسترده شهرداری، نداشتن بودجه و عدم حمایت از حمل و نقل عمومی معضلات بسیاری را به وجود آورده است.

کمبود ناوگان حمل و نقل عمومی درون شهری یکی از مشکلات مهم و حیاتی در کلانشهر تهران است که هر روزه شاهد تخریب و نابودی تعداد زیادی از آن‌ها به خاطر فرسودگی و قدیمی بودن هستیم و علاوه بر فرسودگی آن‌ها تعداد ناوگان حمل و نقل عمومی شهری بسیار اندک است و در شهری با تراکم جمعیت بالا همچون تهران، نیاز به تدبیر جدی است که تا به حال تنها پاسخی که برای این مشکل دریافت شده، وجود تحریم و نداشتن بودجه بوده است. چنین مشکلی نیاز به کمک و حمایت مالی دولت دارد تا بتواند این سد ناتوانی برای حل این معضل را بشکند.

کلانشهر غرق در ترافیک

با توجه به پرجمعیت بودن کلانشهر تهران حمل و نقل و تردد این جمعت شلوغ و گسترده در شهری که بر اساس استاندارد‌های علمی هم ساخته نشده، مشکلی پیچیده است.

زندگی در شهر‌های بزرگ با مشکلات فراوانی از جمله معضل ترافیک و رفت و آمد مواجه است چرا که خیابان‌های تهران براساس معماری گذشته و استاندارد‌های پیشین ساخته شده و تحمل این همه وسایل نقلیه شخصی را ندارد و شهروندان برای انجام کار‌های روزانه خود و رفت و آمد در سطح شهر ساعت‌های طولانی در ترافیک می‌گذرانند.

بافت شهری شهر‌های بزرگ به‌گونه‌ای است که در برخی از مناطق خیابان‌ها باریک و غالباً یک طرفه هستند و همین مسئله موجب ایجاد ترافیک‌های سنگین و پیچیده می‌شود و بسیاری از وسایل حمل و نقل در این گرداب ترافیک گیر می‌کنند و راهی برای خروج از آن ندارند.

درست است که نمی‌شود یک شبه مشکلات به این گستردگی را حل کرد، ولی با حمایت و همراهی دولت می‌توان این مشکلات را شناسایی و در کوتاه مدت حل کرد. معضل ترافیک، معضلی است که رفع آلودگی هوا هم در گرو کاهش آن است و نیاز به تدبیر اندیشی جدی دارد.

کلانشهر‌ها مشکلات زیادی دارند، که برای حل هرکدامشان، چندین سال زمان صرف می‌شودف، اما این روز‌ها مشکلات مربوط به ناوگان حمل و نقل عمومی و ترافیک و یا فرسودگی بافت‌های شهری، باراه حل‌های سطحی و کوتاه مدت همراه است. از تعمیر اتوبوس‌های قدیمی و در نظر نگرفتن تعداد کم آن‌ها گرفته تا رنگ آمیزی دیوار‌های خانه‌هایی که جزو بافت فرسوده هستند به منظور نوسازی، به بهانه نداشتن بودجه و تحریم که این مسئله به طور جدی نیاز به پیگیری و همراهی و حمایت دولت دارد تا نهادشهرداری بتواند این مشکلات را حل کنند.

انتخابات ششمین دوره شورا‌های شهر و روستا درتاریخ ۲۸ خرداد برگزارشد و اعضای ششمین دوره شورا‌های شهر و روستا توسط مردم انتخاب شدند. با توجه به وضعیت اسفناک کمبود وسایل حمل و نقل عمومی و روی کار آمدن دولت جدید که با شورای ششم دارای همه سویی سیاسی است، امیدواریم مشکل تامین نشدن ناوگان حمل و نقل عمومی به ایستگاه آخر برسد و سال بعد در روز شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به جای اظهار گلایه از وضعیت حمل و نقل عمومی گزارش پیشرفت و توسعه آن را منتشر کنیم.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان